Kościoły

   Wieluń jest miastem licznych kościołów, które wybudowano w różnych okresach i różnych stylach architektonicznych, stanowiących ciekawy element historii i zarazem atrakcję turystyczną. Wyjątkową atrakcję stanowią położone wokół Wielunia drewniane kościółki wiejskie z XVI w., wybudowane w tzw. stylu wieluńskim, o niepowtarzalnym uroku i bogatym wystroju wnętrz. Spotkać je można w Gaszynie, Kadłubie, Wierzbiu, Grębieniu, Popowicach, Wiktorowie, Naramicach i Łaszewie. Do najcenniejszych należą kościółki w Grębieniu i Łaszewie. Ponadto, liczne kapliczki przydrożne, jak przykładowo ta w Sieńcu, z charakterystycznym rysem krajobrazu Ziemi Wieluńskiej.



Kościół p.w. Bożego Ciała

   W kościele pod wezwaniem Bożego Ciała, wybudowanym po roku 1335, znajduje się sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia z błogosławionym obrazem, koronowanym w roku 1971 przez kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Karola Wojtyłę (papieża Jana Pawła II).



Kościół p.w. św. Barbary

   Położony na obrzeżach miasta kościółek św. Barbary, z drewnianym prezbiterium z XVI w. oraz murowaną nawą z XIX w., zbudowanym w stylu wieluńskim, należy do najmniejszych świątyń wieluńskich.



Kościół p.w. św. Mikołaja

   Kościół św. Mikołaja fundacji Władysława Polczyka zbudowany w 1383 r. w stylu gotyckim, przebudowany w 1630 r., z którego pochodzą wspaniałe barokowe ołtarze, ławy oraz fragmenty polichromii w chórze kościelnym. Kościół ten wraz z przylegającym doń klasztorem należy do ss. Bernardynek.



Kościół p.w. św. Józefa

   Kościół św. Józefa XVIII w. powstał wraz z kolegium pijarskim w roku 1740. W jednym z pomieszczeń dawnego kolegium zachowały się jeszcze pozostałości polichromii. W kaplicy natomiast znajdują się kamienne tablice i kartusze herbowe z byłego kościoła kolegiackiego.



Klasztor Reformatów

Został wybudowany w stylu barokowym w latach 1629-1634. Dawniej był to klasztor Franciszkanów.



Kościół p.w. św. Wojciecha w Rudzie



Kościół p.w. św. Michała Archanioła (zniszczony)

   Kościół p.w. św. Michała Archanioła należał, obok kościoła poaugustiańskiego p.w. Bożego Ciała, do najstarszych wieluńskich świątyń. Data jego fundacji nie jest znana, sądzić jednak można, że powstał w końcu XIII lub na początku XIV w. prawdopodobnie na miejscu zniszczonej przez pożar drewnianej świątyni.
   Gdy pod koniec XIII w. Wieluń przejął po Rudzie funkcję stołecznego grosu ziemi wieluńskiej, arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba przeniósł również w 1419 r. kolegiatę z kościoła p.w. św. Wojeciecha w Rudzie do kościoła św. Michała Archanioła w Wieluniu. Kolegiata p.w. Najświętszej Maryji Panny była odtąd macierzą kościołów ziemi wieluńskeij. Bogato uposażona przez królów, książąt i licznych dobrodziei należała do najbogatszych świątyń w Polsce, posiadała bogate wyposażenie w dzieła sztuki złotniczej, cenne obrazy oraz marmurowe epitafia czołowych przedstawicieli życia politycznego ziemi wieluńskiej.
   Kościół kolegiacki przez stulecia spełniał ważną rolę w życiu religijnym i politycznym miasta i historycznej ziemi wieluńskiej, odbywały się w nim sejmiki szlachty ziemi wieluńskiej i powieatu ostrzeszowskiego, przechowywano księgi grodzie i ziemskie, w tej świątyni mieszkańcy ziemi wieluńskeij i powiatu ostrzeszowskiego zaprzysięgli 27 VI 1791 r. wierność konstytucji 3 Maja. W latach wielkiego zrywu patriotycznego (1861-1862) odbywały się tu nabożeniaństwa patriotyczne w intencji Ojczyzny.
   światynia w ciągu wieków była rozbudowywana. Prawdopodobie jej pierwsza rozbudowa miała miejsce w czasach Kazimierza Wielkiego, który odbudował miasto po wielkim pożarze w 1335 w. W XVII w. najbogatsze rody szlacheckie rody ziemi wieluńskiej, Radoszewicy i Olszewicy, wznieśli wzdłuż podłużnych ścian,okazałe barokowe kaplice. W bogato wyposarzonej kaplicy Radoszewskich p.w. Matki Boskiej Bolsenej znajdowały się epitafia marmurowe Jerzego Boxy Radoszewskiego, podkomorzego wieluńskiego, i Andrzeja Radoszewskiego, chorążego ziemi wieluńskiej oraz marmurowa tablica epitafijna Marka Radoszewskiego, podkomorzego i kasztelana wieluńskiego.
   Po lewej stronie kościoła kolegiackiego znajdowała się kaplica wzniesiona w 1681 r. przez Hieronima Olszowskiego, starostę wieluńskiego. świątynia ulegała częstym pożarom: 28 VI 1631r.; 10 IV 1644r.; w 1656 spalona wraz z miastem przez Szedów; 19 III 1791 r.; 3 IX 1795 r.
   W czasach Królestwa Polskiego, 6 I 1824 r. zniesiono kolegiatę, świątynia stała się kościołem parafialnym. W 1846 r. podczas bytności w Wieluniu gubernatora warszawskiego i biskupa diecezji kujawsko-kaliskiej, Tomaszewskiego, zdecydowano o przeprowadzeniu na koszt władz państwowych gruntownego remontu kościoła. W latach 1853 i 1856 władze guberni warszawskiej ogłosiły publiczne przetargi na odbudowę kościoła ze zniszczeń. 18 IX 1954 r. odbył się uroczysty akt odnowy kościoła. W kilka lat później, w wyniku wielkiego pożaru miasta z 18 na 19 VI 1858 r. kościół ponownie spłonął. Po jego odbudowie założono na wieży w 1893 r. zegar ufundowany przez burmistrza Józefa Zygusia.
   W Polsce Odrodzonej w latach 1923-1928 dokonano częściowej restauracji kościoła. Odsunięto wówczas wczesnogotyckie, piaskowcowe odrzewia oraz średniowieczny pręgierz "kunę".
   Tragedią dla miasta i kościoła był dzień 1 IX 1939 r. O godz. 4:40 lotnicy hitlerowskiej Luftwaffe dokonali barbarzyńskiego nalotu na miasto niszcząc je nieomal doszczętnie. Jedne z pierwszych bomb zrzucono na kościół farny, na skutek czego świątynia została poważnie uszkodzona. Dokonano tego wbrew postanowieniom konwencji z 1907 r. zakazującego niszczenia obiektów kultu religijnego i obiektów zabytkowych. Kościoł farny należał do najcenniejszych zabytków polskiej kultury narodowej. Mimo to Niemcy w 1940 r. w ramach tzw. porządkowania miasta, rozebrazli światynię do fundamentów, a okazałą wieżę wysadzono w powietrze. Na tym miejscu ustawiono trzy drewniane baraki.
   W latach 1988-1991 z inicjatywy władz miejskich odsłonieto fundamenty tej najstarszej wieluńskiej świątyni i częściowo je nadbudowano. Obecnie jej pozostałości stanowią pomnik barbarzyńskiego zniszczenia miasta Wielunia przez hitlerowską Luftwaffe w dniu 1 IX 1939 r. Od 1989 r. jest to miejsce uroczystości religijno-patriotycznych.

(Opr. Tadeusz Olejnik - Kościół p.w. Michała Archanioła)